Sözümde hürmet, bir mesafe ve haddini bilerek; kendi küçük yerimden, aynı davanın yolcusu olmanın getirdiği sadakatle konuşuyorum.

Benim gayem, onu kendi penceremden öne çıkarmaktır. İslâm dünyasının sancılarına dair onun yaklaşımı, siyaset nutuklarından ziyade insanî hassasiyetler üzerinedir. Dilin ve hafızanın yıpranışı onu asıl endişelendiren şeydir. Bizim de derdimiz bu olmalıdır: Vaktin deminde, insanın içindeki kimlik kaybıyla meşgul olmak.

Yüce kitabımız Kur’ân’ın, “O sadece bir öğüt ve apaçık bir kelâmdır” buyruğu, dilin hakikatle bağını göstermektedir. Bâkiler, dilin çürümesini milletin çürümesi saymıştır. Hafızanın silinmesi, sadece kelimelerin değil, imanımızın da yıpranmasıdır. Çünkü dilsiz kalan nesiller, geçmişle bağını koparır; köksüz bir ağaca dönüşür.

Bir dönemin yanlışlarını dokunulmaz bir kutsiyet zırhına büründürenlere karşı, gösterdiği duruşuyla, bizlere Tevbe sûresinin şu ikazını hatırlatmıştır: “Onlar, Allah’ı bırakıp bilginlerini ve rahiplerini rabler edindiler.” Hakikat örtüldüğünde, tarih masala dönüşür; o ise masala değil, hakikate sadakat göstermiştir. Onu anlamayan nefretlere karşı, daima somut deliller ve pratikler gösterse de dogmatik kimselere etki etmemiştir.

Mehmet Âkif’in şu ikazı, Bâkiler’in çabasını özetler niteliktedir:

"Tarihi ‘tekerrür’ diye tarif ediyorlar;
Hiç ibret alınsaydı, tekerrür mü ederdi?"